Gruczoł prostaty, zwany inaczej gruczołem krokowym, jest ulokowany tuż pod pęcherzem moczowym, wokół przewodu moczowego wyprowadzającego mocz z pęcherza.
Właśnie to umiejscowienie jest źródłem problemów, bowiem prostata wraz z wiekiem ma tendencję rozrastania się, co powoduje uciskanie przewodu moczowego i utrudnia oddawanie moczu. Zwykle objawia się to skąpym strumieniem moczu i koniecznością częstszych wizyt w toalecie, również w nocy.
Przerost prostaty
Zdiagnozowanie tej dolegliwości nie jest szczególnie trudne. Najprostszą metodą jest badanie lekarskie per rectum: lekarz jest w stanie wyczuć palcem w rękawiczce, wielkość prostaty poprzez lekkie uciskanie ścianki odbytnicy. Inną metodą są badania krwi pod kątem PSA, aczkolwiek często dają one niepotrzebnie alarmujący wynik dodatni mimo braku faktycznego problemu. Pomiar poziomu PSA jest jedynie badaniem pomocniczym i nie przesądza ani o procesie nowotworowym ani o przeroście prostaty.
Lekarz może też zlecić wykonanie dokładnej ultrasonografii prostaty. We wszystkich tych badaniach istotne jest, by je powtórzyć przy następnej wizycie (najlepiej u tego samego lekarza), co pozwala zaobserwować szybkość zmian w prostacie. Zdarza się bowiem często, w łagodnym przeroście, że dolegliwości pojawiają się czasowo i nie przybierają na sile.
Profilaktyka i leczenie
Zastosowane leczenie będzie zależało od wieku pacjenta, nasilenia objawów i wyników pozostałych badań, w tym krwi i moczu. Przy łagodnym przeroście prostaty zaleca się zwykle jedynie zmodyfikowanie diety, zastosowanie wspomagających preparatów roślinnych i prostych ćwiczeń na mięsnie Kegla. Dopiero przy nasilonych objawach można rozważyć poważniejsze leki, a przy ich nieskuteczności – leczenie inwazyjne (chirurgiczne).
Drobne zmiany tryby życia, jak zmniejszyć ryzyko?:
- Nie powstrzymuj oddawania moczu.
- Unikaj kawy i alkoholu, szczególnie po kolacji. Staraj się nie pić na 2 h przed snem.
- Pij płyny mniejszymi porcjami, w ciągu całego dnia.
- Unikaj leków na kaszel i leków przeciwhistaminowych, bowiem mogą one nasilać objawy.
- Stosuj ćwiczenia na mięśnie Kegla, które wzmacniają pracę pęcherza.
- Naucz się ćwiczeń redukujących stres; korzystaj z codziennych spacerów.
Problemy z prostatą
Jest to bardzo częsta dolegliwość u mężczyzn po 50 roku życia; w wieku 60 lat występuje u połowy, a w wieku 80 lat już u 90% mężczyzn. Należy jednak podkreślić, że przerost prostaty nie oznacza raka prostaty, a nawet nie zwiększa ryzyka tej choroby. Niektóre objawy są podobne (powiększenie prostaty, wzrost PSA), ale ich przyczyny są zupełnie różne.
Najczęstsze objawy to: potrzeba częstszego oddawania moczu, również w nocy, trudność z rozpoczęciem lub zakończeniem mikcji (oddawania moczu), przerywany strumień moczu, poczucie nieopróżnionego pęcherza, nawracające zakażenia pęcherza.
Jak się wydaje głównym winowajcą są zmiany hormonalne u dojrzałych mężczyzn, przede wszystkim obniżanie się poziomu testosteronu, a podwyższanie się stężenia estrogenu (tzw. żeńskiego hormonu płciowego) we krwi.
Przerost prostaty
Przy łagodnym przeroście prostaty lekarze zwykle zalecają początkowo stosowanie leków roślinnych lub suplementów diety zawierających składniki o udowodnionym działaniu klinicznym. Beta-sitosterol występujący np. w nasionach dyni, w dawce ok. 60–160 mg dziennie poprawia opróżnianie pęcherza i oddawanie moczu.
Przerost prostaty a funkcje seksualne.
Przerost prostaty to powiększenie gruczołu krokowego, które może prowadzić do wielu problemów zdrowotnych u mężczyzn. Wśród nich znajdują się również trudności z funkcjami seksualnymi. Przedłużający się przerost prostaty może wpłynąć na zdolność do osiągania erekcji, co jest związane z zaburzeniami hormonalnymi oraz zmianami naczyniowymi i nerwowymi. Ponadto, choroba ta może prowadzić do problemów z oddawaniem moczu oraz bólu podczas stosunku płciowego, co znacznie wpływa na życie intymne pacjenta i jego partnerki. Nieprawidłowe funkcjonowanie prostaty może prowadzić do zahamowania produkcji testosteronu, co z kolei wpływa na libido i masę mięśniową. Zwiększenie objętości gruczołu może również wpływać na wydajność i sposób oddawania nasienia, co wpływa na jakość i zadowolenie z życia seksualnego. W niektórych przypadkach, przerost prostaty może prowadzić do powstawania zapalenia prostaty, co jest niezwykle bolesnym stanem zapalnym, powodującym ból podczas erekcji i wytrysku. Szczególnie narażone na rozwój przerostu prostaty są osoby starsze oraz osoby z chorobami układu moczowego i gruczołu krokowego. Jednak nawet młodsi mężczyźni mogą doświadczać problemów z funkcjami seksualnymi, z powodu nieustalonej choroby prostaty lub innych problemów zdrowotnych. Aby zmniejszyć ryzyko rozwoju przerostu prostaty, zaleca się korzystanie z profilaktycznych badań urologicznych oraz wprowadzenie zdrowych nawyków żywieniowych i aktywności fizycznej. Leczenie choroby wykonuje się za pomocą różnych metod, w zależności od stopnia zaawansowania choroby. Najczęściej stosuje się leki hormonalne, choć w niektórych przypadkach konieczna może być operacja. W skrócie, przerost prostaty jest poważnym problemem zdrowotnym, który może wpłynąć nie tylko na sprawność seksualną mężczyzny ale i na zdrowie mężczyzny.
