Przyswajanie magnezu zależy od wielu czynników.
Magnez jest jednym z najważniejszych pierwiastków dla prawidłowego funkcjonowania organizmu. Pierwszym czynnikiem wpływającym na przyswajalność jest ilość magnezu z diety. Bez odpowiedniej ilości magnezu w diecie organizm nie będzie w stanie go przyswoić. Kolejnym czynnikiem jest obecność witaminy D, która zwiększa przyswajanie magnezu. Brak wymaganej dawki witaminy D może prowadzić do niedoborów magnezu, nawet w przypadku wysokiej zawartości magnezu w diecie. Ważnym czynnikiem jest też pH przewodu pokarmowego - im niższe pH, tym lepiej organizm przyswaja magnez. Innymi czynnikami mogą być choroby przewodu pokarmowego, takie jak choroba celakia, a także stosowane leki i suplementy diety, które mogą wpłynąć na przyswajanie magnezu. Ważne jest, aby dbać o odpowiednią ilość magnezu w diecie oraz warto zadbać o odpowiednią ilość witaminy D, która wpływa na jego przyswajalność, a w razie wątpliwości skonsultować się z lekarzem.
Przyswajalność magnezu zależy głównie od dawki
W wielu krajach rozwiniętych a także w populacji polskiej stwierdza się niewystarczające spożycie magnezu, co prowadzi do jego obniżonego poziomu w organizmie. Zwykle są to tzw. poziomy suboptymalne, które nie prowadzą do klinicznych objawów niedoboru, ale które są niewystarczające do optymalnego funkcjonowania organizmu. Jest to szczególnie istotne w dłuższej skali, przede wszystkich dla prawidłowego samopoczucia ogólnego oraz prawidłowego funkcjonowania całego organizmu.
Zapotrzebowanie na magnez w diecie
Niestety nie udało się jak dotąd ustalić w pełni zadowalających metod pozwalających na wiarygodne porównywanie stanu zaopatrzenia organizmu w magnez oraz jego przyswajalności z różnych produktów spożywczych oraz suplementów diety. Stosowana dotychczas metoda badania wydalania magnezu z moczem (sekrecji nerkowej) jako wskaźnika zaopatrzenia organizmu w magnez nie wydaje się obecnie w pełni miarodajna do oceny przyswajalności tego pierwiastka. W ostatnich badaniach ustalono bowiem, że organiczne związki magnezu (np. chelaty) są zarówno lepiej wchłaniane w jelitach jak i zwiększają wydalanie z moczem.
Udało się to ustalić na podstawie badań izotopowych, w których śledzono losy izotopu magnezu na różnych etapach ich przetwarzania w organizmie człowieka i w różnych organach: w kościach, w krwi i w moczu. Wyniki te potwierdzają ponownie dobrze znany fakt, że przyswajanie związków mineralnych nie zależy jedynie od ich wchłaniania w jelitach, ale i od usuwania przez nerki (eliminacji).
Potwierdzają to również badania poziomu magnezu surowicy krwi po długotrwałym (2 miesięcznym) stosowaniu suplementów diety zarówno w formie organicznej jak i nieorganicznej. Nie zależą one praktycznie od formy magnezu a od stosowanej dawki magnezu (jonów magnezu).
Tlenek magnezu w kwasowym środowiska żołądka jest przekształcany do formy jonowej (chlorku magnezu) a następnie wchłaniany w jelicie cienkim, co następuje ciągu ok. 24 h od połknięcia tabletki. Natomiast związki organiczne (mleczany, cytryniany itp.) są rozpuszczane i są wchłaniane już w żołądku. Z tego powodu związki organiczne są wchłaniane szybciej, ale ich stopień przyswajalności jest zbliżony w dłuższym okresie do związków nieorganicznych.
Jak zwiększyć poziom magnezu w organizmie?
Dla odbudowania puli magnezu w organizmie wymagana jest suplementacja magnezem przez co najmniej kilka tygodni. W przeciwnym przypadku wchłonięta dawka jest głównie wydalona z moczem. Długoterminowy efekt końcowy jest zatem mniej zależny od formy chemicznej, a bardziej od stosowanej dawki magnezu pierwiastkowego („jonów magnezu”).
Efekty 2-tygodniowej suplementacji różnymi formami magnezu
Na podstawie badań eksperymentalnych, po 3-tygodniowej diecie ograniczonej w magnez.