Odżywianie w ciąży i w okresie karmienia
Niniejszy artykuł można także pobrać jako dokument elektroniczny (kliknij aby pobrać)
Ciąża to magiczny czas, kiedy w organizmie dorosłej kobiety powstaje nowe życie. Jego rozwój w dużej mierze zależy od tego, jak się czuje i jak się odżywia przyszła mama. Nie da się ukryć, że w czasie ciąży najważniejsze jest zdrowie – Twoje i Twojego dziecka, dlatego warto uważnie przyglądać się temu, co jemy. Czy na pewno wybieramy zdrowe produkty? Czy dostarczamy sobie wszystkich składników odżywczych niezbędnych w ciąży i czy dieta zaspokaja zwiększone w tym okresie zapotrzebowanie kaloryczne?
W poniższych tabelach znajdziesz informacje o tym, ile kalorii powinnaś dostarczać organizmowi w kolejnych trymestrach ciąży oraz w okresie karmienia piersią, tak aby Twoja waga zmieniała się harmonijnie wraz z rozwojem płodu. Dowiesz się również, które witaminy i mikroelementy są najważniejsze dla prawidłowego rozwoju ciąży. Znajdziesz informacje o tym, jaką rolę pełnią poszczególne składniki, i zapoznasz się z zaleceniami dotyczącymi suplementacji.
Poznaj produkty Doppelherz przeznaczone dla kobiet w ciąży
Tablica 1. Zapotrzebowanie energetyczne oraz prawidłowy przyrost masy ciała w ciąży i w okresie karmienia
Okres ciąży | Okres karmienia piersią | |||
---|---|---|---|---|
I trymestr | II trymestr | III trymestr | ||
Energia (kcal dziennie) | Bez zmian, ok. 2000 kcal | Więcej o 360 kcal, czyli ok. 2360 kcal | Więcej o 475 kcal czyli ok. 2475 kcal | Więcej o 505 kcal, czyli ok. 2505 kcal |
Prawidłowy przyrost masy ciała | Od 0,5 do 2 kg w zależności od masy ciała przed ciążą | Nie więcej niż 0,3–0,5 kg na tydzień, czyli ok. 4–5 kg | 0,5 kg na tydzień, czyli ok. 6–7 kg; w sumie od początku ciąży powinnaś przytyć 10–14 kg | Stopniowa utrata wagi do stanu sprzed ciąży |
Tablica 2. Niezbędne dla prawidłowego rozwoju noworodka witaminy i minerały oraz wskazówki dotyczące suplementacji zgodnie z zaleceniami Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego
Witaminy i mikroelementy | Rola składnika w ciąży i w okresie karmienia | Zalecana dawka; suplementacja |
---|---|---|
Kwasy tłuszczowe DHA | Istotny składnik błony komórek nerwowych – wpływa na rozwój układu nerwowego (funkcjonowanie psychomotoryczne i prawidłowe widzenie). Zmniejsza ryzyko przedwczesnego porodu, cukrzycy typu 1 i alergii u dziecka oraz choroby nadciśnieniowej w wieku dorosłym; zmniejsza ryzyko depresji poporodowej u matki | Dobowe zapotrzebowanie w ciąży i podczas karmienia piersią wynosi 600 mg; z uwagi na niskie spożycie ryb w Polsce zalecana jest suplementacja dawką 600 mg, a przy dużych niedoborach: 1000 mg |
Kwas foliowy | Rozwój układu nerwowego (zapobieganie wadom cewy nerwowej) | Konieczna suplementacja na poziomie 400 µg dziennie od co najmniej 6 tyg. przed zajściem w ciążę do końca 1 trymestru ciąży |
Żelazo | Przeciwdziałanie niedokrwistości u matki i dziecka | Zalecana suplementacja 26-27 mg dziennie, a w przypadku niedokrwistości – 30 mg (lub 60–120 mg dziennie na zlecenie lekarza) |
Jod | Rozwój umysłowy i psychomotoryczny dziecka; funkcje tarczycy (zapobiega niedorozwojowi umysłowemu dziecka oraz zmniejsza ryzyko poronień i niedoczynności tarczycy u noworodka) | Zalecana suplementacja dawką 200 µg dziennie (z uwagi niskie stężenie jodu w wodzie i w żywności w Polsce) |
Magnez | Układ nerwowy i mięśniowy; pobudliwość mięśni i przewodnictwo nerwowe (zapobieganie bolesnym kurczom mięśni i obniżenie progu drgawkowego) | Brak ustalonej zalecanej dawki suplementacji, jednakże w przypadku wskazań lekarskich zaleca się od 200–1000 mg na dobę |
Witamina D3 | Reguluje ekspresję ponad 200 genów: wpływa na odporność organizmu (modulując jego pracę), podziały komórek (różnicowanie) oraz przyswajanie wapnia i budowę kości (zapobiega osteoporozie) | Zalecana suplementacja w okresie prekoncepcyjnym oraz w ciąży i podczas laktacji: 2000 j.m. (50 µg) na dobę, niezależnie od ekspozycji na słońce w sezonie letnim (nowe dane wskazują na zasadność suplementacji wyższymi dawkami niż dotychczas stosowane) |