Dostarczanie żelaza podczas ciąży
Żelazo jest pierwiastkiem niezbędnym do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Jest odpowiedzialny za produkcję czerwonych krwinek, które transportują tlen do komórek. Dzienne zapotrzebowanie na żelazo u kobiet jest większe niż u mężczyzn i dodatkowo wzrasta w czasie ciąży. Dzieje się tak dlatego, gdyż wspiera ono rozwój systemu odpornościowego matki i dziecka. Jak kontrolować jego poziom i nie doprowadzić do niedoboru?
Żelazo w ciąży – norma, ile przyjmować aby uniknąć niedoboru żelaza?
Normy żywienia wskazują, że kobiety w wieku od 19 do 50 lat powinny dziennie przyjmować ok. 18 mg żelaza. Potrzebują tylko 1,4 mg, ale ze względu na zaledwie 10-procentową przyswajalność, dawkę dostarczaną w diecie powinno się odpowiednio zwiększać. W okresie ciąży zapotrzebowanie na żelazo wzrasta do 27 mg. W tym czasie musi ono zadbać nie tylko o zdrowie przyszłej mamy, ale też rozwijającego się dziecka. Jest więc transportowane również do łożyska i płodu. Czym grozi niedobór tego pierwiastka jak utrzymać prawidłowy poziom żelaza już od pierwszego tygodnia ciąży?
Jak zaspokoić zwiększone zapotrzebowanie na żelazo w ciąży - Dieta bogata w żelazo
W przypadku niedoboru żelaza u kobiet ciężarnych najważniejsze jest szybkie reagowanie, konsultacja z lekarzem i wprowadzenie zmian w diecie. Ważne jest, aby nie tylko wprowadzić do swojego jadłospisu produkty bogate w ten pierwiastek, ale też odpowiednio łączyć je w posiłkach. Dzięki wyborowi odpowiednich składników i kombinacji żelazo lepiej się wchłonie. Produkty spożywcze bogate w żelazo:
- Produkty pochodzenia zwierzęcego
Żelazo znajdziesz w: czerwonym mięsie, żółtkach jaj, drobiu, podrobach
W produktach żywnościowych występują dwa rodzaje żelaza. W tych pochodzenia zwierzęcego znajdziemy pierwiastek hemowy, który jest lepiej przyswajalny, niż typ niehemowy zawarty w produktach roślinnych.
- Produkty roślinne
Żelazo znajdziesz w: roślinach strączkowych, natce pietruszki, szpinaku, płatkach owsianych, płatkach pszennych, sałacie, kaszy gryczanej, orzechach, pestkach dyni i razowym pieczywie. Negatywny wpływ na przyswajanie żelaza ze składników roślinnych mogą mieć inne produkty żywnościowe, które zawierają: wapń, cynk, polifenole, białka roślinne.
Warto zadbać również o przyswajalność żelaza i łączyć bogate w nie składniki z tymi, które zawierają witaminę C. Najlepiej tak przygotowywać codzienne posiłki, aby w każdym daniu znalazły się produkty dopełniające. Warto też zrezygnować z picia herbaty, która hamuje wchłanianie żelaza. U kobiet ciężarnych najlepiej będzie zamienić ją na duże ilości wody, najlepiej podawanej z cytryną – doskonałym źródłem witaminy C.
Suplementacja żelaza w ciąży
Samą dietą trudno dostarczyć sobie odpowiedniej dawki żelaza zwłaszcza wtedy, kiedy w drugiej połowie ciąży w II i III trymestrze ciąży dziecko szybko rośnie i rozwija się. W porozumieniu z lekarzem ginekologiem (niedobór żelaza nie musi dawać objawów) w przypadku zdiagnozowanego niedoboru żelaza ciężarna może otrzymać zalecenie dodatkowej suplementacji, która uzupełni brakujące ilości żelaza. Poziom niezbędnych witamin i minerałów w organizmie kobiety w ciąży należy również regularnie kontrolować, wykonując badania krwi. Na podstawie wyników lekarz powinien dobrać odpowiedni preparat, który będzie bezpieczny dla mamy i dziecka przyczyniając się do prawidłowego rozwoju maluszka.
Podczas zażywania suplementów z żelazem należy stosować się do kilku ogólnych zasad:
- przyjmuj suplementy po posiłku,
- popijaj wodą źródlaną lub przegotowaną, unikaj słodkich napojów, herbaty i wody mineralnej,
- jeśli suplement zawiera tylko żelazo, przyjmuj go po posiłku bogatym w witaminę C,
- nie zażywaj łącznie z suplementami lub pokarmami bogatymi w mangan, cynk, miedź, błonnik, białko roślinne i wapń,
- jeśli po danym preparacie masz problemy żołądkowe, sięgnij po chelat żelaza,
- niepokojące objawy i wszelkie zmiany konsultuj z lekarzem prowadzącym ciążę.
Wybierz kompletny zestaw witamin dla kobiet w ciąży i karmiących>>
Nadmiar żelaza w ciąży
Przyjmowanie dodatkowych suplementów diety zawsze trzeba skonsultować z lekarzem. Nieuzasadnione branie środków z żelazem może prowadzić do przedawkowania, a to również jest szkodliwe dla przyszłej mamy i nienarodzonego dziecka. Nadmiar żelaza tak jak i niedobór szkodzi. Objawem mogą być częstsze zaparcia, bóle brzucha, wzrost ciśnienia tętniczego. Może to prowadzić także do zatrucia ciążowego i – jak w przypadku niedoboru – do przedwczesnego porodu. Z tego względu należy regularnie przeprowadzać badania krwi oraz tak dobrać dietę i ewentualną suplementację, aby nie zaburzyć wartości żelaza w organizmie. Bezwzględnie przyjmowanie żelaza w czasie ciąży należy skonsultować z lekarzem, który zbada czy występuje niedobór żelaza, określi jego pożądany poziom i wskaże sposoby jego uzupełnienia doradzi także przy wyborze preparatów żelaza.