Profilaktyka - jak utrzymać dobrą formę i pozostać w zdrowiu

Możesz mieć wpływ na ryzyko wystąpienia choroby zapobiegając czynnikom jej sprzyjającym. I odwrotnie, istnieją czynniki zmniejszające ryzyko rozwoju niektórych chorób, tzw. chorób zależnych od stylu życia. Regularne ćwiczenia zwiększają lub przynajmniej utrzymują sprawność Twojego serca. Nie ważne czy chodzisz, pływasz, czy jeździsz na rowerze. Ważne aby dobrać odpowiedni rodzaj aktywności fizycznej i jej intensywność ze swoim lekarzem lub certyfikowanym fizjoterapeutą. Spokojne podejście do wyzwań stawianych w pracy i w życiu prywatnym, np. dzięki stworzeniu odpowiedniego planu działania na każdy dzień, ćwiczeń relaksacyjnych itp. pomaga unikać stresu i problemów osobistych.

Styl życia jest istotnym czynnikiem w utrzymaniu zdrowych stawów. Podobnie jak w wypadku układu krwionośnego, palenie ma niekorzystny wpływ na zdrowie stawów, gdyż zmniejsza ilość tlenu dopływającą do chrząstek i torebek stawowych. Pozytywny wpływ ma zrównoważona dieta zawierająca produkty pełnoziarniste i dużą ilość owoców i warzyw. Witaminy C i E, a także selen są dobrym sposobem walki z wolnymi rodnikami. Wapń i witamina D są kluczowe dla mocnych kości. Dodatkowym składnikiem chroniącym stawy jest glukozamina.

Zużycie stawów zachodzi szybciej u osób z nadwagą, niż u osób o prawidłowej wadze. Gdy masa ciała jest zbyt duża, na stawy działa większy nacisk, co powoduje ich szybsze „zużycie”. Rozwój choroby zwyrodnieniowej w jednym ze stawów powoduje dodatkowe obciążenia w innych stawach i ścięgnach. W tym wypadku zalecane jest zmniejszenie wagi. Utrzymanie prawidłowej wagi jest najważniejszym sposobem ochrony stawów.

Zapotrzebowanie na energię zauważalnie maleje wraz z wiekiem, dlatego zmniejszenie i/lub utrzymanie prawidłowej wagi jest możliwe tylko dzięki zmniejszeniu ilości jedzenia i zwiększeniu ilości ruchu. Wysiłek fizyczny może pomóc w redukcji masy ciała, jednakże uprawiany w nieprawidłowy sposób zwiększa ryzyko uszkodzeń stawów i nie jest efektywny, np. zbyt szybki bieg nie jest optymalny dla odchudzania i zwiększania ogólnej sprawności. Jeśli nie przeszedłeś odpowiedniego treningu, powinieneś zasięgnąć porady kompetentnego trenera a przy poważnych chorobach również kardiologa, lekarza sportowego lub fizjoterapeuty.

A oto sposoby jak chronić stawy w ciągu całego dnia:

• Nie siedź ani nie stój wiele godzin nieruchomo. Zamiast tego co jakiś czas zmień pozycję, wstań, przejdź się, rozciągnij mięśnie…
• Zwróć uwagę na to, aby nie sięgać na siedząco wysoko ani pod biurko (co powoduje nienaturalne wygięcie kręgosłupa).
• Unikaj nierównych obciążeń, np. trzymaj torby z zakupami w obu rękach.
• Gdy podnosisz coś ugnij kolana. Trzymaj przedmioty tak blisko ciała jak to możliwe.
• Używaj wysokiej jakości, średnio twardych materacy, które wspierają naturalny kształt kręgosłupa. Podobnie z fotelami i sofami, ważne by były ergonomicznie wyprofilowane i nie były zbyt miękkie.
• Kup dobre buty, które nie uciskają stopy i posiadają elastyczne podeszwy, szczególnie do treningu lub fizycznej pracy.

Wniosek: Za wszelką cenę unikaj wszystkiego co powoduje nadmierne przeciążenia stawów, a w szczególności ból! Ważne aby chronić stawy przed dużym, jednostronnym przeciążeniem. Dotyczy to również stawów, które już są częściowo uszkodzone. W każdym treningu zdecydowanie nie należy przekraczać progu bólu (poza specyficznym treningiem kulturystycznym, w odniesieniu do tzw. zakwasów).